تأثیر عوامل فرهنگی, فردی و محیطی بر رفتار خرید ناگهانی در فروشگاه‌ …

منبع: تحقیق حاضر
۳-۵- متغیرهای تحقیق
در هر پژوهش رفتاری دو عنصر اصلی وجود دارد: فرضیه‌های پژوهش و متغیرهایی که برای آزمودن آن‌ ها به کار گرفته می‌شوند. فرضیه‌ها ممکن است ازنظریات و پژوهش های گذشته منتج شوند و انگیزه ی طرح مطالعه جدید باشند. متغیرها، فرضیه‌ها را به‌صورتی نشان می دهند که پژوهشگر رفتاری بتواند آن‌ ها را مشاهده و اندازه‌گیری کند. متغیر خصیصه فرد یا شیئی است که مقدار آن را از یک فرد به فرد دیگر و یا عضوی به عضو دیگر می‌تواند تغییر کند. متغیر شامل هر جیزی است که بتواند ارزش های گوناگون و متفاوت بپذیرد. این ارزش ها می‌تواند در زمان های مختلف برای یک شخص یا یک چیز متفاوت باشد یا اینکه در یک زمان برای اشخاص یا چیزهای مختلف تفاوت داشته باشد(سکاران،۱۳۸۴).
۳-۵-۱٫ دسته‌بندی متغیرهای این تحقیق براساس نقش آن‌ ها

• مستقل:که گاه متغیر درون داد یا محرک نامیده می‌شود، علت احتمالی یا فرضی متغیر وابسته است. این متغیر به گونه ای مثبت یا منفی بر متغیر وابسته تأثیر می گذارد. به بیان دیگر دلیل تغییر در متغیر وابسته را باید در متغیر مستقل جستجو کرد(سکاران،۱۳۸۴). در این تحقیق متغیرهای مستقل عبارت‌اند از: عوامل فرهنگی, محیط فروشگاه و ویژگی‌های فردی
• وابسته: معلول احتمالی یا فرضی است که گاه متغیر پاسخ یا برونداد نامیده می‌شود. هدف پژوهشگر توصیف یا پیش بینی تغییرپذیری متغیر وابسته است. به بیان دیگر همان متغیر اصلی است که به منزله ی یک مطلب قابل پژوهش جلوه می کند(سکاران،۱۳۸۴). متغیر وابسته این تحقیق متغیر خرید ناگهانی است.
• مداخله گر: این متغیر از زمانی که متغیرهای مستقل به جریان می افتند تا بر متغیر وابسته نفوذ کنند و تا زمان این تأثیرگذاری ظاهر می‌شود. متغیر مداخله گر در این تحقیق حالت روحی ـ روانی است.

۳-۶- روش های جمع‌ آوری داده
یکی از مهمترین مراحل تحقیق، گردآوری اطلاعات است. اطلاعات موردنیاز برای انجام تحقیق را به طرق مختلف می‌توان جمع‌ آوری نمود. انتخاب ابزارها باید به گونه ای باشد که پژوهشگر بتواند از نحوه ی انتخاب ابزار خود دفاع کند و از طریق دستاوردهای پژوهش خود را معتبر سازد.
مهمترین روش های گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است:
۳-۶-۱٫ مطالعات کتابخانه‌ای
در برخی تحقیقات اطلاعاتی که باید بعنوان داده مورد بررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار گیرند از پیش آماده هستند. بدین صورت که محقق بدنبال اطلاعات جدید نیست بلکه می‌تواند نسبت به جمع‌ آوری اطلاعاتی که از قبل تهیه شده اند و در پرونده های موجود است اقدام کند. منابع این داده‌ها عبارت‌اند از: داده‌های موجود در اسناد گذشته، آمارهای رسمی، آمارهای غیر رسمی و اسناد و مدارک سازمانی. در این تحقیق جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق موضوع، از منابع کتابخانه‌ای، مقالات، کتابهای مورد نیاز و نیز از اینترنت استفاده شده است.
۳-۶-۲٫ پرسشنامه
پرسشنامه شامل دسته ای از پرسش هاست که برطبق اصول خاصی تدوین گردیده است و به‌صورت کتبی به افراد ارائه می‌شود و پاسخگو براساس تشخیص خود جواب ها را درآن می نویسد. هدف از ارائه پرسشنامه کسب اطلاعات معین در مورد موضوعی مشخص است. بزرگ بودن گروه یا جامعه موردمطالعه یکی از دلایل مهم برای استفاده از پرسش‌نامه است. کیفیت تنظیم پرسشنامه در به دست آمدن اطلاعات صحیح و درست و قابل تعمیم بسیار با اهمیت است.
۳-۶-۳٫ مقیاس اندازه‌گیری در تحقیق
یکی از ویژگی های متغیر قابلیت اندازه‌گیری آن است. برا یاندازه‌گیری یک عنصر نیاز به مقیاس اندازه‌گیری وجود دارد. مقیاس اندازه‌گیری کمک می کند تا شما امکانی را برای اندازه‌گیری یک متغیر تعریف نمایید. برای این کار لازم است با مقیاس های اندازه‌گیری متداول و مرسوم آشنا شوید. چهار دسته عمده از متغیرها عبارت‌اند از:

• مقیاس اسمی
• مقیاس رتبه ای
• مقیاس فاصله ای
• مقیاس نسبی

در این تحقیق از طیف لیکرت استفاده شده است. طیف لیکرت یک طیف فاصله ای است که از تعدادی عبارت و گزینه‌های جوابیه تشکیل شده است. لذا یک مقیاس مرکب است. گزینه‌های جوابیه در این مقیاس، معمولاً نشانگر میزان موافقت یا مخالفت پاسخگو نسبت به یک موضوع یا مفهوم معین، اعم از مثبت یا منفی است. به عبارت دیگر از طریق این مقیاس می‌توان باور و نگرش پاسخگو را تعیین کرد(خاکی،۱۳۸۷، ۱۸۰).
سؤالات پرسشنامه در دو گروه قرار می‌گیرند: اول سؤالات جمعیت شناختی(جنسیت،سن، میزان تحصیلات، سابقه در شغل فعلی،رده سازمانی) در مقیاس اسمی و دسته دوم توزیع پرسشنامه است. درجه بندی نظرات پرسشنامه نیز از مقیاس فاصله ای در پنج سطح ( بسیارکم، کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد) استفاده شده است. نمودار کلی و امتیاز بندی این طیف برای سؤالات مربوط به کلیه ی شاخص ها به‌صورت ذیل است. به خیلی زیاد با گویه امتیاز ۵ و خیلی کم امتیاز ۱ تعلق می گیرد. تمامی شاخص‌های مورد نظر در پرسشنامه به‌صورت مستقیم مورد پرسش قرارگرفته اند. یعنی به‌صورت مثبت در پرسشنامه مطرح گشته اند. بعد از طراحی پرسشنامه روایی و پایایی پرسشنامه آزمون گردید و پرسشنامه بین کارکنان توزیع گردید.
جدول ۳-۲٫ امتیازبندی طیف لیکرت برای سؤالات